Povrede nastaju usled udarca u mišić ili su posledica snažnih kontrakcija iznad praga elastičnosti mišića: istezanja kontrahovanog mišića, eksplozivne kontrakcije. Mehanička sila dovodi do prekida mišićnih vlakana ili njihovih omotača, dolazi do krvarenja, stvara se krvni izliv (hematom) u mišiću. Povreda mišića i nastanak hematoma smanjuju sposobnost kontrakcije i snagu mišića.
Povrede mišića nastaju kao rezultat:
Povrede mišića nastaju iznenada i sportista tačno lokalizuje mesto povrede. Glavni simptom povrede mišića je bol, koji se opisuje kao ubod noža. Sportista navodi slabost povređenog dela, pokretljivost je ograničena i bolna, a u nekim slučajevima i nemoguća.
Istegnuće mišića
Istegnuće je posledica istezanja mišića preko granice elastičnosti mišićnih struktura. Istegnuće mišića predstavlja oštećenje (pucanje) do 5% mišićnih vlakana. Ovo je blago oštećenje koje zahteva 7-14 dana mirovanja.
Sva istegnuća mišića neophodno je adekvatno lečiti i ispoštovati period mirovanja, jer se često minimalna povreda mišića može iskomplikovati u tešku povredu, koja zahteva dugotrajno lečenje.
Kliničkom slikom dominira bol, koji se umereno pojačava pri kontrakciji ili istezanju mišića, bez promene u snazi mišića. Simtomatologija je blaga i vrlo brzo se takve povrede saniraju, a sportisti se vraćaju svojim sportskim obavezama bez ikakvih komplikacija.
Lečenje: mirovanje nekoliko dana, krioterapija, analgetici (antireumatici), primena elastičnog zavoja i primena fizikalnog tretmana.
Delimični rascep mišića
Kada se na mišić, koji je u maksimalnoj kontrakciji, deluje direkno silom dolazi do cepanja mišićnog tkiva i delimičnog rascepa mišića. Ove povrede su često lokalizovane na mišićno tetivnim prelazima. Kod pucanja mišića najvažnije je sprečiti nastanak hematoma u mišiću. Uzrok ove povrede je obično pogrešno doziranje u treningu i preopterećenje mišića. U trenutku povređivanja sportista oseti oštar bol i nemogućnost pokreta. Ultrazvučni pregled mišića je od velikog značaja u proceni veličine rupture i praćenja sanacije. Ožiljak koji se formira na mestu povrede smanjuje snagu mišića i sposobnost kontrakcije, a povećana je mogućnost ponovnog pucanja mišića. Cilj lečenja je formiranje što kvalitetnijeg ožiljka. Kreće se sa masažama i kineziterapijom u cilju postizanja maksimalne elastičnosti i podizanja snage mišića. Ovo je jedna od najneprijatnijih povreda sportista i postupak izlečenja mora da bude do kraja ispoštovan da ne bi došlo do ponovnog povređivanja i formiranja neelastičnog ožiljka sa priraslicama.
Lečenje: delimične rupture mišića leče se konzervativnim metodama, osim u slučajevima velikih ruptura. Osnovni cilj je da se spreči nastanak grubog ožiljnog tkiva, koje znatno oštećuje funkciju mišića, kao i da se spreči nastanak hematoma i otoka mišića. Ovo se postiže krioterapijom, elastičnom bandažom, mirovanjem sa podizanjem ekstremiteta. Posle trećeg dana početi sa terapijom u cilju poboljšanja lokalne cirkulacije, pospešiti resorpciju hematoma, uspostaviti fiziološku pokretljivost i poboljšati mišićnu snagu.
Kako smanjiti rizik od povrede mišića?
Pravilna ishrana i suplementacija imaju važnu ulogu u prevenciji sportskih povreda. Popunjavanje depoa ugljenih hidrata obezbedjuje energiju za mišićne kontrakcije. Sportski napici obezbedjuju nadoknadu energetskih izvora tokom napornih treninga. Suplementacija aminokiselinama i proteinima obezbeđuje gradivo za oporavak i izgradnju mišića nakon treninga. Glutamin sprečava razgradnju mišića i čuva ga od oštećenja. Suplementacija glukozaminom i kolagenom pomaže u izgradnji kvalitetnog vezivnog tkiva. Neposredno nakon treninga naši mišići su žedni i gladni spremni da upijaju kao sunđeri. Zato je jako važna pravilna nadoknada nakon treninga – tečnosti, UH, amino kiselina i proteina.
