Sezonski afektivni poremećaj je poremećaj raspoloženja koji se može svrstati u oblik depresije koji je povezan sa promenama godišnjih doba. Ciklično se javlja u jesenjem i zimskom period i prolazi u proleće i leto, zbog čega se naziva i rekurentna (povratna) zimska depresija. Smatra se da milioni ljudi širom sveta mogu patiti od sezonskog afektivnog poremećaja, iako mnogi možda ni ne znaju da imaju to stanje.
Znaci i simptomi mogu uključivati:
· Osećaj bezvoljnosti, tuge ili potištenosti veći deo dana, skoro svaki dan.
· Gubitak interesovanja za svakodnevne aktivnosti.
· Nesanica.
· Promena apetita, uključujući ili žudnju za hranom bogatom ugljenim hidratima i prejedanje, ili smanjem do potpuno izgubljen apetit.
· Oslabljena koncentracija.
· Osećaj tromosti ili uznemirenosti.
· Osećaj beznadežnosti, bezvrednosti ili krivice.
Kako i druge vrste depresije i neki drugi poremećaji mentalnog zdravlja mogu izazvati slične simptome, može biti teško dijagnostikovati sezonski afektivni poremećaj. Potrebno je precizno ispitati svu simptomatologiju i uslove u kojima se javlja.
Što se terapije tiče, lečenje sezonskog afektivnog poremećaja može uključivati svetlosnu terapiju, lekove i psihoterapiju.
Uzroci
Specifičan uzrok sezonskog afektivnog poremećaja ostaje nepoznat. Neki faktori koji mogu doći u igru uključuju:
· Biološki sat, ili cirkadijalni ritam
· Smanjen nivo sunčeve svetlosti u jesen i zimu. Ovo smanjenje sunčeve svetlosti može poremetiti unutrašnji sat vašeg tela i dovesti do osećanja depresije.
· Pad nivoa serotonina koji je ovezan sa smanjenom sunčevom svetlošću.
· Pad nivoa melatonina- promena godišnjeg doba može poremetiti ravnotežu nivoa melatonina u telu, koji igra ulogu u obrascima spavanja i raspoloženju.
Faktori rizika
Sezonski afektivni poremećaj se češće dijagnostikuje kod žena nego kod muškaraca. I češće se javlja kod mlađih nego kod starijih.
Drugi faktori koji mogu povećati rizik uključuju: pozitivnu porodičnu istoriju, već postojeću depresiju ili bipolarni poremećaj, geografsko područje stanovanja- krajnji sever ili jug planete Zemlje, nizak nivo vitamina D u telu.
Izvor:
https://www.epsihijatar.com/mentalni-poremecaji/sezonski-afektivni-poremecaj/
