You are here
BCAA
U amino kiseline razgranatog lanca (BCAA) ubrajaju se leucin, izoleucin i valin. To su esencijalne amino kiseline i neophodno ih je unositi u organizam putem ishrane, jer imaju značajnu ulogu u izgradnji mišićnog tkiva, odnosno, predstavljaju jednu trećinu mišićnog tkiva. Istovremeno one čuvaju rezerve glikogena u mišićima od preteranog razlaganja za vreme fizičkog napora.
Telo koristi BCAA kao indirektan izvor energije za mišiće pretvarajući ih u glukozu, putem procesa poznatog pod nazivom glikoneogeneza , koji se odigrava u jetri.
Apsolutni je imperativ da sportisti pre početka i nakon završetka intenzivnih vežbi sa tegovima uzimaju dodatak BCAA, jer se valin, leucin i izoleucin veoma brzo troše. U pogledu izgradnje i očuvanja mišićne mase, ne postoje važnije aminokiseline od BCAA.
BCAA se godinama koriste kao suplementi, a najveći potrošači su bodibilderi.
BCAA igraju važnu ulogu neposredno nakon treninga jer stimulišu rad hipofize, podstrekujući time lučenje hormona rasta, čime pomažu izgradnju telesne mase bez masti.
Optimalan odnos amino kiselina razgranatog lanca u preparatima na bazi BCAA je 2:1:1 - leucin : izoleucin : valin.
BCAA su od neizmernog značaja za sportiste jer se metabolišu u mišićima mnogo češće nego u jetri. Nakon što je protein razložen na individualne amino kiseline, one se opet mogu iskoristiti za stvaranje novih proteina, kao i za gorivo za proizvodnju energije.
U normalnim uslovima, 80 – 100 % čovekovih energetskih potreba su zadovoljene kroz izvore ugljenih hidrata i masti, što znači da amino kiseline mogu omogućiti i do 20 % energetskih zahteva organizma. Odnosno nakon iskorišćenja glikogena prilikom aktivnosti, u jednom trenutku će telo početi da koristi proteine, odnosno u najvećoj meri BCAA koje se glikoneogenezom u jetri pretvaraju u glukozu. Gubici BCAA za vreme treninga se mogu odvijati u više oblika, tj. naše telo ih iskorištava: pri povećanom uzimanju slobodnih BCAA iz krvi, pri redukovanim iskorišćavanjem BCAA pri sintezi proteina u mišićima, i pri razlaganju mišićnog proteina.
Mišićni proteini su bogati amino kiselinama razgranatog lanca, i problem nastaje jer je organizam u mogućnosti koristiti ih direktno. Studije su pokazale da, grubo izloženo, set od 10 ponavljanja različitih vežbi u teretani uzrokuje pad od i preko 10 % mišićnog glikogena, iz čega postaje jasno koliko brzo može doći do potrošnje određenih zaliha glikogena, a to dalje dovodi i do početka i nastavka potrošnje BCAA.